Đài NBC News hôm 10-11 cho biết gần như chắc chắn bà Hillary Clinton sẽ giành chiến thắng trong cuộc đua phiếu phổ thông dù mất chức tổng thống vào tay ông Donald Trump vì thua phiếu đại cử tri.
Ông Trump đã giành được 279 phiếu cử tri (vượt mốc cần thiết 270 phiếu) so với 228 phiếu của bà Cinton, tính đến sáng 10-11 (giờ địa phương), qua đó trở thành tổng thống trúng cử của Mỹ.
Nếu tính luôn vị trí dẫn đầu ở các bang còn đang kiểm phiếu thì chung cuộc ông Trump sẽ thắng 30 bang, bà Clinton thắng 20 bang và thủ đô Washington D.C. Riêng bang Maine có thể thức chia phiếu đại cử tri theo kết quả bỏ phiếu tại từng hạt bầu cử nên ông Trump có 3 phiếu đại cử tri ở đây và bà Clinton có 1 phiếu tương tự. Kết quả cuối cùng sẽ là ông Trump được 306 phiếu đại cử tri và bà Clinton 232 phiếu.
Tuy nhiên, trong cuộc đua phiếu phổ thông, ông Trump bị lép vế trước bà Clinton khi nữ cựu ngoại trưởng Mỹ vẫn giành ưu thế trong những lá phiếu cuối cùng đang được kiểm đếm. Chiều tối 9-11 (giờ địa phương), bà Clinton dẫn trước ông Trump 200.000 phiếu phổ thông, tương ứng với tỉ lệ 47,7% / 47,5%. Đến 5 giờ sáng 10-11, số phiếu cách biệt đã lên tới hơn 1 triệu và không ngừng tăng thêm.
Qua kết quả nêu trên, có thể thấy dân chúng Mỹ ủng hộ bà Clinton nhiều hơn nhưng số người bỏ phiếu cho ông Trump lại tập trung hơn, qua đó giúp ông giành phiếu đại cử tri. Góp phần lớn vào thắng lợi chung cuộc của ông Trump là chiến thắng bất ngờ ở các bang Wisconsin (10 phiếu đại cử tri) và Pennsylvania (20 phiếu), cũng như thắng áp đảo ở các bang quan trọng như North Carolina (15 phiếu), Florida (29 phiếu) và Ohio (18 phiếu).
Đài NBC News đúc kết tình cảnh trên bằng một câu: "Dân Mỹ bỏ phiếu cho bà Clinton nhưng lại có ông Trump làm tổng thống".
Tình huống tương tự trường hợp cựu phó Tổng thống Mỹ Al Gore. Hồi năm 2000, ông đạt nhiều phiếu phổ thông hơn đối thủ George W. Bush (hơn 500.000 phiếu) nhưng sau cùng thua về số phiếu đại cử tri nên đành thua cuộc.
Ông John Koza, người sáng lập chiến dịch Quốc gia phổ thông đầu phiếu (NPV), cho rằng mỗi phiếu bầu cần được tôn trọng trên khắp nước Mỹ. Ông đề xuất loại bỏ cử tri đoàn và ứng cử viên nào nhận được nhiều phiếu (do người dân bầu) nhất sẽ trở thành tổng thống.
Theo NBC News, 5 lần trong lịch sử nước Mỹ - vào các năm 1824, 1876, 1888, 2000 và 2016 - cử tri đoàn đã trao chiến thắng cho kẻ thua cuộc trong cuộc đua phiếu phổ thông. Nhưng để loại bỏ cử tri đoàn, chỉ có một cách duy nhất là chỉnh sửa Hiến pháp Mỹ.
Trong khi đó, cựu Ủy viên Bầu cử Liên bang của đảng Cộng hòa Brad Smith, cho rằng không cần phải thay đổi hệ thống bầu cử hiện tại: “Hệ thống lựa chọn tổng thống của chúng ta đang vận hành trơn tru. Nếu thay đổi chưa chắc đã tốt hơn bây giờ”.
Bình luận (0)